Kalendarium lipiec
1 lipca
1569 roku w Lublinie zaprzysiężono unię polsko – litewską, na mocy której powstał Rzeczpospolita Obojga Narodów. Państwo to przetrwało pod taką nazwą do III rozbioru Polski w 1795 roku
2 lipca
936 roku zmarł Henryk I Ptasznik – książę Saksonii i król Niemiec z saskiej dynastii Ludolfingów
1941 roku zakończył się pogrom Żydów we Lwowie
3 lipca
987 roku królem Francji został Hugo Kapet – założyciel dynastii Kapetyngów 1866 roku w bitwie pod Sadową wojska pruskie pokonały Austriaków, którego efektem było podpisanie pokoju w Pradze, na mocy którego Austria musiała zrzec się na rzec Prus – Holsztynu oraz Wenecji na rzecz Włoch. Prusom podporządkowano również Hanower, Hesję Elektorską, Księstwo Nassau oraz Wolne Miasto Frankfurt, jak również Austriacy zrzekli się praw do Szlezwiku
4 lipca
1776 roku w Filadelfii Kongres Kontynentalny Stanów Zjednoczonych ogłosił Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych, akt prawny autorstwa między innymi Thomasa Jeffersona, na mocy którego trzynaście kolonii brytyjskich w Ameryce Północnej uzasadniała prawo do wolności i niezależności od króla Wielkiej Brytanii, Jerzego III
1943 roku w katastrofie w Gibraltarze zginął premier i Wódz Naczelny Władysław Sikorski. Śmierć gen. Władysława Sikorskiego oznaczała całkowite osłabienie pozycji Polski na arenie międzynarodowej, a zwłaszcza wobec sojuszników: Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Ponadto miała ona ogromny wpływ na późniejsze losy Polski, która izolowana była przez Józefa Stalina dążącego do objęcia naszego kraju strefą radzieckich wpływów po zakończeniu II wojny światowej. Do dziś okoliczności katastrofy w Gibraltarze nie zostały w pełni wyjaśnione
5 lipca
1607 roku pod Guzowem wojska królewskie dowodzone przez hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego i hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza pokonały w trakcie Rokoszu Zebrzydowskiego zbuntowaną armię
1932 roku António Salazar został premierem Portugalii
6 lipca
1189 roku Ryszard Lwie Serce został królem Anglii
1809 roku pod Wagram wojska Napoleona Bonaparte rozbiły oddziały arcyksięcia austriackiego Karola Ludiwka. W efekcie jeszcze w październiku 1809 roku podpisany został pomyślny dla Napoleona traktat w Schönbrunn, kończący wojnę Francji z V koalicją
7 lipca
1572 w Knyszynie zmarł bezpotomnie król Polski i wielki książę litewski Zygmunt II August. Był to ostatni męski przedstawiciel dynastii Jagiellonów na tronie polskim
1807 roku podpisano pokój w Tylży
8 lipca
1343 roku Kazimierz III Wielki zawarty w Kaliszu pokój z Zakonem Krzyżackim, na mocy którego w zamian za zrzeczenie się praw do ziemi chełmińskiej, michałowskiej i Pomorza Gdańskiego, król Polski odzyskał od Zakonu Krzyżackiego Kujawy i ziemię dobrzyńską
9 lipca
1762 roku Katarzyna Wielka przejęła rosyjski tron w drodze zamachu stanu
1807 roku Napoleon Bonaarte zawarł w Tylży pokój z Królestwem Prus reprezentowanym przez Fryderyka Wilhelm III, na mocy którego Prusy zrezygnowały z terenów w zachodnich Niemczech. Utworzono tam Królestwo Westfalii, jak również Królestwo Prus zrzekało się ziem drugiego i części ziem pierwszego i trzeciego rozbioru Polski, z których utworzono Księstwo Warszawskie
10 lipca
1649 roku rozpoczęła się obrona Zbaraża, prowadzona przez Jeremiego Wiśniowieckiego. Twierdzę oblegały wojska kozackie Bohdana Chmielnickiego i Tatarzy pod wodzą chana krymskiego Islama III Gireja. Oblężenie zakończyło się podpisaniem 22 sierpnia 1649 roku ugody na mocy której między innymi: Bohdan Chmielnicki pozostał Hetmanem Wojsk Zaporoskich, zwiększono rejestr Kozaków z 6 do 40 tysięcy, Chmielnicki miał otrzymać władzę hetmańską w województwach kijowskim, czernihowskim i bracławskim. metropolita kijowski miał zasiadać w Senacie, oraz Polska miała wypłacić zaległe upominki chanowi Tatarów, jak również zezwalano Tatarom na zgrabienie jasyru, w drodze powrotnej na Krym
1941 roku doszło do pogromu w Jedwabnem
11 lipca
1657 roku urodził się w Królewcu Fryderyk I Hohenzollern, od 1688 roku elektor Brandenburgii, zaś od 1701 roku pierwszy pruski król, jako Król w Prusach
1920 roku obył się plebiscyt na Warmii i Mazurach w sprawie przynależności państwowej tych terenów
12 lipca
1543 roku Henryk VIII Tudor zawarł swoje ostatnie małżeństwo z Katarzyną Parr
1704 roku Stanisław Leszczyński został wybrany na króla Polski przez sejm elekcyjny zwołany w szwedzkim obozie pod Warszawą
13 lipca
1666 roku w bitwie pod Mątwami niedaleko Inowrocławia wojska królewskie pod wodzą Jana Kazimierza Wazy zostały pokonane przez byłego hetmana polnego koronnego Jerzego Sebastiana Lubomirskiego
1878 roku podpisano traktat berliński
14 lipca
1789 roku została przez ludność Paryża zdobyta i zburzona Bastylia – początek rewolucji francuskiej, w efekcie której obalono i zgilotynowano Ludwika XVI /obalając dynastię Burbonów/ oraz wprowadzając we Francji republikę
15 lipca
1410 roku wojska polsko-litewskie pod wodzą Władysława Jagiełły rozgromiły pod Grunwaldem armię Zakonu Krzyżackiego pod wodzą Ulricha von Jungingena. Bitwa pod Grunwaldem była jedną z największych bitew w średniowieczu, a także zahamowała ekspansję Zakonu Krzyżackiego
1515 roku rozpoczął się zjazd wiedeński Zygmunta Starego, Władysława Jagiellończyka i cesarza Maksymiliana I
16 lipca
1519 roku zakończyła się dysputa lipska
1922 roku w Katowicach podczas uroczystości jednoczenia Górnego Śląska z Polską podpisano Akt Objęcia Górnego Śląska przez Polskę
17 lipca
w nocy z 16 na 17 lipca 1918 roku Mikołaj II Romanow, ostatni cesarz rosyjski, król Polski, wielki książę Finlandii, panujący w latach 1894 – 1917, został zamordowany na polecenie bolszewików w Jekaterynburgu
1945 roku rozpoczęła się konferencja w Poczdamie
18 lipca
1792 roku podczas wojny polsko – rosyjskiej, pod Dubienką korpus generała Tadeusza Kościuszki starł się z przeważającymi wojskami rosyjskimi dowodzonymi przez generała Michaiła Kachowskiego. Bitwa pozostała nierozstrzygnięta. Wojska polskie zostały zmuszone do odwrotu, jednak wojskom rosyjskim nie udało zniszczyć się armii gen. Kościuszki, która nadal zachowała sprawność bojową
1898 roku Maria Skłodowska-Curie ogłosiła odkrycie polonu
19 lipca
1702 roku pod Kliszowem wojska saskie i polskie króla polskiego Augusta II Mocnego i hetmana wielkiego koronnego Augustyna Lubomirskiego zostały pokonane Szwedów dowodzonych przez króla Karola XII
1989 roku Wojciech Jaruzelski został prezydentem Polski
20 lipca
1657 roku w trakcie potopu szwedzkiego, wojska polskie pod wodzą hetmanów koronnych – wielkiego Stanisława Rewery Potockiego i polnego Jerzego Sebastiana Lubomirskiego oraz w połączeniu z armią polsko-litewsko-tatarską Stefana Czarnieckiego rozbiły w bitwie pod Czarnym Ostrowem armię księcia Siedmiogrodu Jerzego II Rakoczego, zmuszając go do kapitulacji. Tym samym upadł zamysł księcia siedmiogrodzkiego, który zgodnie z traktatem z Radnot z 1656 roku miał zostać królem Polski
1944 roku płk Claus von Stauffenberg dokonał nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera w jego kwaterze polowej w Wilczym Szańcu koło Kętrzyna w Prusach Wschodnich. Stauffenberg podłożył bombę w baraku, w którym odbywała się narada wyższych dowódców Wehrmachtu z udziałem Hitlera. Wybuch bomby lekko zranił Hitlera, który jeszcze tego samego dnia przyjął Benito Mussoliniego w swojej kwaterze w Wilczym Szańcu
21 lipca
1342 roku Ludwik Andegaweński został królem Węgier
1944 roku w Berlinie został rozstrzelany płk Claus von Stauffenberg, który 20 lipca dokonał nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera w jego kwaterze polowej w Wilczym Szańcu koło Kętrzyna w Prusach Wschodnich
22 lipca
1944 roku w Moskwie został ogłoszony Manifest Polskiego Komitety Wyzwolenia Narodowego, który działał do 31 grudnia 1944 roku jako samozwańczy organ państwowy na terenach wyzwalanych przez Armię Czerwoną. Zgodnie z komunistyczną propagandą, Manifest miał zostać ogłoszony w Lublinie, ale w rzeczywistości PKWN powstał w Moskwie z inicjatywy komunistów polskich i zawierał przede wszystkim wezwanie Polaków do broni, do walki z okupantem niemieckim. Zawierał również sformułowania, które miały stwarzać wrażenie, że rodzi się nowe państwo ludowo-demokratyczne, niepodległe, gwarantujące swobody obywatelskie
23 lipca
1422 roku Władysław Jagiełło wydał przywilej czerwiński
1645 roku zmarł car Rosji Michał I Romanow, założyciel dynastii Romanowów
24 – 25 lipca
1520 roku Zygmunt Stary wydał edykt toruński przeciwko innowiercom
kapitulacja wojsk polskich pod Ujściem. Akt kapitulacji Wielkopolski oznaczał uznanie przez Polaków zwierzchnictwa szwedzkiego i władzy Karola X Gustawa. Podpisany dokument przekazywał Karolowi Gustawowi pełną władzę nad województwami poznańskim i kaliskim, całość dóbr państwowych i kościelnych oraz miasta. Szwedzi uzyskali prawo do zaciągania piechoty. Szlachta otrzymała gwarancję swych swobód, a na urzędy powoływać miano tylko Polaków
26 lipca
1678 roku urodził się Józef I Habsburg, król Niemiec, Cesarz Rzymski, król Czech i Węgier
1909 roku w Katalonii rozpoczął się Tragiczny Tydzień
27 lipca
1830 roku we Francji wybuchła rewolucja lipcowa
1942 roku zakończyła się I bitwa pod El Alamein, w wyniku której wojska brytyjskie – 8. Armia gen. Claude’a Auchinlecka zatrzymały włosko-niemieckie wojska dowodzone przez Erwina Rommla
28 lipca
1402 roku pod Ankarą /dzisiejsza stolica Turcji/ wojska Timura /Tamerlana/ rozgromiły armię Turków Osmańskich. W bitwie starli się Tirmur i sułtan Bajazd Błyskawica, który wraz z synem dostał się do niewoli. Anatolia została splądrowana przez wojska tatarskie, zaś sułtanat rozpadł się na kilka państewek rządzonych przez rywalizujących ze sobą władców z dynastii osmańskiej
1942 roku Józef Stalin wydał rozkaz „Ani kroku do tyłu!”
28 lipca
1914 roku Austro-Węgry wypowiedziały Serbii wojnę
29 lipca
1808 roku zmarł Selim III, panujący sułtan w Turcji z dynastii Osmanów w latach 1789 – 1807
1899 roku podpisano pierwsze konwencje haskie
30 lipca
1419 roku doszło do pierwszej defenestracji praskiej
1914 roku car Mikołaj II Romanow ogłosił powszechną mobilizację, która sprowokowała 1 sierpnia Niemcy do wypowiedzenia wojny Rosji
31 lipca
1527 roku urodził się Maksymilian II Habsburg, cesarz, król Czech, Węgier i Chorwacji w latach 1564-1576 z dynastii Habsburgów. Był synem cesarza, króla Czech i Węgier Ferdynanda I Habsburga oraz Anny Jagiellonki, córki króla Czech i Węgier Władysława II Jagiellończyka
1666 roku zakończył się rokosz Lubomirskiego
FR
