Kalendarium styczeń
1 stycznia 1942: W Waszyngtonie Polska wraz z 25 innymi państwami podpisuje Deklarację Narodów Zjednoczonych.
1 stycznia 1700: Protestanckie kraje w Europie Zachodniej (z wyjątkiem Anglii) zaczynają używać kalendarza gregoriańskiego.
1 stycznia 1951: Połączenie Bielska i Białej w jeden organizm miejski – Bielsko-Białą.
1 stycznia 1993: Czechosłowacja rozpadła się na dwa niepodległe państwa – Czechy i Słowację.
1 stycznia 19995: denominacja złotego
2 stycznia 1492: Wojska chrześcijańskie zajęły Granadę – ostatni muzułmański bastion Maurów na Półwyspie Iberyjskim.
2 stycznia 1752: urodził się Franciszek Zabłocki
2 stycznia 1905: Kapitulacja rosyjskiego garnizonu w Port Artur: wojska japońskie zajmują miasto, które będzie przez nich okupowane do 1945 roku.
2 stycznia 1939: Zmarł Roman Dmowski, polityk, twórca Narodowej Demokracji i polityczny rywal Piłsudskiego.
3 stycznia 1619: zawarto rozejm w Dywilinie
3 stycznia 1661: wydano pierwszy numer Merkuriusza Polskiego Ordynaryjnego
3 stycznia 1892: Urodził się John Ronald Reuel Tolkien, angielski pisarz, autor trylogii „Władca pierścieni”.
4 stycznia 1809: Urodził się Louis Braille, francuski pedagog, twórca systemu pisma dotykowego dla niewidomych.
4 stycznia 1919: zamach stanu gen. Januszajtisa
4 stycznia 1947: W Warszawie początek procesu dowódców Wolność i Niezawisłość.
4 stycznia 1945: ZSRR uznaje komunistyczny rząd tymczasowy RP.
4 stycznia 1980: Prezydent USA Jimmy Carter oświadcza, że reprezentacja Stanów Zjednoczonych na znak protestu wobec inwazji ZSRR na Afganistan nie weźmie udziału w XXII Igrzyskach Olimpijskich, które będą odbywały się w Moskwie od 19 lipca do 3 sierpnia 1980 roku.
5 stycznia 62: Wybuch Wezuwiusza sprowadził zagładę na miasto Pompeje.
5 stycznia 1762: Zmarła rosyjska caryca Elżbieta, dzięki czemu toczące walczące z Rosją Prusy ocaliły swój byt, gdyż następca Elżbiety Piotr III natychmiast zawarł z nimi pokój.
5 stycznia 1818: zmarł Marcello Bacciarelli
5 stycznia 1860: wyemitowany został pierwszy polski znaczek pocztowy
5 stycznia 1866: w zaborze rosyjskim nauka języka rosyjskiego stała się obowiązkowa
5 stycznia 1940 : Największe zwycięstwo wojsk fińskich w wojnie zimowej z ZSRR: pod Suomossalmi 9. Dywizja Piechoty gen. Siilasvuo rozbija dwie radzieckie dywizje.
5 stycznia 1942: W Warszawie z polecenia Stalina powstaje Polska Partia Robotnicza pod kierownictwem Pawła Findera i Marcelego Nowotki.
6 stycznia 1420: wyrok Zygmunta Luksemburskiego w sporze między Królestwem Polskim a Zakonem Krzyżackim
6 stycznia 1610: Galileusz odkrył cztery największe księżyce Jowisza: Io, Europę, Ganimedesa i Callisto.
6 stycznia 1896: W Atenach rozpoczynają się pierwsze igrzyska olimpijskie ery nowożytnej.
6 stycznia 1907: zmarł Jan Stanisławski
6 stycznia 1979: Wojska wietnamskie wkroczyły do stolicy Kambodży Phnom Penh, obalając krwawe rządy Czerwonych Khmerów.
6 stycznia 1982: Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego rozwiązuje Niezależne Zrzeszenie Studentów, zezwalając równocześnie na wznowienie zajęć na uczelniach.
7 stycznia 1520: Zygmunt Stary wydał przywilej toruński
7 stycznia 1774: przejście Biblioteki Załuskich pod zarząd Komisji Edukacji Narodowej
8 stycznia 1947: odbyła się premiera filmu pod tytułem „Zakazane piosenki”
8 stycznia 1967: zginął Zbigniew Cybulski
9 stycznia 1797: Gen. J. H. Dąbrowski podpisuje konwencję legionową z Zarządem Generalnym Lombardii. Powstanie Legionów
9 stycznia 1919: Powstańcy wielkopolscy dokonali nalotu na niemieckie lotnisko we Frankfurcie nad Odrą.
9 stycznia 1920: urodził się Mieczysław Pawlikowski
10 stycznia 49 p.n.e.: : Juliusz Cezar przekroczył rzeczkę Rubikon w Italii – początek wojny domowej w Rzymie.
10 stycznia 1862: Zmarł Samuel Colt, amerykański wynalazca, twórca rewolweru bębenkowego.
10 stycznia 1919: Zmarł Antoni Wiwulski
10 stycznia 1978: powołanie Towarzystwa Kursów Naukowych
11 stycznia 1754: zapaliły się latarnie olejowe w Warszawie
11 stycznia 1933: zmarł Oswald Balzer
12 stycznia 1578: Odbyła się premiera dramatu Jana Kochanowskiego „Odprawa posłów greckich”.
12 stycznia 1798: W Petersburgu umiera ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski (ur. 1732).
12 stycznia 1976: Zmarła Agatha Christie, angielska pisarka, autorka powieści detektywistycznych o Herkulesie Poirot i Jane Marple.
12 stycznia 1993: zmarł Józef Czapski
13 stycznia 1822: Proklamowano niepodległość Grecji.
13 stycznia 1932 : W Warszawie ogłoszono wyroki w procesie brzeskim. Członkowie PPS m. in. S. Dubois i J. Putek zostali skazani na 3 lata więzienia za rzekome przygotowywanie zamachu stanu
14 stycznia 1807: Napoleon ustanawia na zajętych przez siebie ziemiach polskich Komisję Rządzącą ze Stanisławem Małachowskim na czele
15 stycznia 1582 : Rzeczpospolita w Jamie Zapolskim zawiera rozejm z Wielkim Księstwem Moskiewskim.
15 stycznia 1887: Zmarł Julian Ordon, polski wojskowy, oficer powstania listopadowego, dowódca reduty na Woli, uśmiercony przez Adama Mickiewicza w poemacie „Reduta Ordona”.
15 stycznia 1797: Gazety odnotowały, że na głowach panów w Londynie pojawił się cylinder.
16 stycznia 1547: Wielki książę Iwan Wasyliewicz zostaje carem jako Iwan IV.
16 stycznia 1826: urodził się Romuald Traugutt
16 stycznia 1969: Jan Palach dokonał samospalenia w proteście przeciwko wkroczeniu wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji.
17 stycznia 1291: sojusz w Ołomuńcu Mieszka II Cieszyńskiego i Bolesława Opolskiego z Wacławem II Czeskim
17 stycznia 1945: Armia Czerwona wkracza do zniszczonej i opuszczonej przez Niemców Warszawy.
17 stycznia 1991: W Iraku rozpoczęła się operacja „Pustynna Burza”, która doprowadziła do wyzwolenia Kuwejtu z rąk irackich agresorów.
18 stycznia 532: Powstanie Nika w Konstantynopolu przeciwko cesarzowi Justynianowi; stycznia Belizariusz, dokonując rzezi w miejskim Hippodromie (30-40 tys. zabitych), tłumi opór.
18 stycznia 1871: W Sali Lustrzanej pałacu w Wersalu we Francji odbyła się koronacja króla Prus Wilhelma I Hohenzollerna na cesarza niemieckiego.
18 stycznia 1940: zmarł Kazimierz Przerwa Tetmajer
18 stycznia 1945 : Gen. Okulicki rozwiązuje Armię Krajową.
19 stycznia 1789: likwidacja Rady Nieustającej
19 stycznia 1945: Wojska radzieckie wkraczają do Łodzi i Krakowa.
19 stycznia 1947: sfałszowane wybory do sejmu
20 stycznia 1320: Koronacja w Krakowie Władysława Łokietka na króla Polski.
20 stycznia 1652: proces Hieronima Radziejowskiego
21 stycznia 1874: urodził się Wincenty Witos
21 stycznia 1897: ustawa emigracyjna Parlamentu Austriackiego
21 stycznia 1924: : Zmarł Włodzimierz Lenin, przywódca rosyjskich bolszewików, organizator przewrotu zwanego rewolucją październikową, twórca ZSRR; jego zabalsamowane ciało złożono w mauzoleum na Placu Czerwonym w Moskwie.
21 stycznia 1950: Zmarł George Orwell, brytyjski pisarz, autor sławnej powieści o życiu w realiach systemu totalitarnego ”Rok 1984”.
21 stycznia 1953: początek procesu kurii krakowskiej
21 stycznia 1966: pierwsze obchody Dnia Babci
22 stycznia 1440 roku urodził się Iwan III Srogi
22 stycznia 1517 roku rozegrała się bitwa pod Ar-Rajdanijją
22 stycznia 1751 roku założono École Militaire, najstarszą Akademię Wojskową na świecie
22 stycznia 1863: Wybuchło powstanie styczniowe
22 stycznia 1869 roku urodził się Grigorij Jefimowicz Rasputin
22 stycznia 1905: W wyniku krwawej pacyfikacji 100-tysięcznej manifestacji mieszkańców i robotników Petersburga (tzw. krwawej niedzieli) rozpoczyna się rewolucja.
22 stycznia 1920 roku odbyło się pośmiertne odznaczenie Antoniego Petrykiewicza
22 stycznia 1943 roku zakończyła się bitwa o Buna-Gona
22 stycznia 2021 roku zmarł Henryk Jerzy Chmielewski, czyli Papcio Chmiel
23 stycznia 1793: drugi rozbiór Polski
23 stycznia 1919: przekroczenie przez wojska czechosłowackie linii demarkacyjnej na Śląsku Cieszyńskim
24 stycznia 1507: koronacja Wielkiego Księcia Litewskiego na króla Polski
24 stycznia 1588: bitwa pod Buczyną
25 stycznia 1688: Urodził się Janosik (wł. Juraj Jánošík), zbój karpacki, bohater polskich i słowackich legend.
25 stycznia 1831: detronizacja cara Mikołaja I jako króla Polski
26 stycznia 1699: W Karłowicach zawarto pokój między państwami Świętej Ligi a Turcją; na jego mocy Rzeczpospolita odzyskała Podole.
26 stycznia 1972: Niezwykły wypadek ze szczęśliwym zakończeniem: stewardessa Vesna Vulovicz wypada z samolotu lecącego na wysokości 10160 m i po upadku na ziemię doznaje jedynie kilku sińców i zadrapań.
26 stycznia 1986: Eksplozja w elektrowni atomowej w Czarnobylu.
27 stycznia 1641: zmarł Marcin Wadowita
27 stycznia 1834: Urodził się Dymitr Mendelejew, chemik rosyjski, odkrywca prawa okresowości pierwiastków chemicznych.
27 stycznia 1915: Oddziały amerykańskiej piechoty morskiej zajęły Haiti.
27 stycznia 1945: Oddziały Armii Czerwonej wyzwoliły obóz koncentracyjny Auschwitz
27 stycznia 1967: Podczas jednej z symulacji spłonięciu ulega kapsuła statku kosmicznego Apollo 1: w katastrofie giną amerykańscy kosmonauci: V. Grissom, E. White i Chaffee.
28 stycznia 1573: podpisanie aktu konfederacji warszawskiej
28 stycznia 1905: wybuch strajku szkolnego w zaborze rosyjskim
28 stycznia 1807: Ulica Pall Mall w Londynie – pierwsza na świecie – zostaje rozjaśniona oświetleniem gazowym.
28 stycznia 1916: Paryż został pierwszy raz zbombardowany przez niemieckie sterowce –zeppeliny.
28 stycznia 2006: zawalenie się dachu hali Międzynarodowych Targów Katowickich
29 stycznia 1882: urodził się Tadeusz Makowski
29 stycznia 1901: W Tokio rodzi się 124. cesarz Japonii Hirohito (właśc. Michinomiya Hirohito, zm. 1989).
29 stycznia 1990: Podczas ostatniego, XI Zjazdu PZPR Mieczysław F. Rakowski, rozwiązuje partię; na zjeździe powstaje nowa partia – SdRP.
30 stycznia 1644: bitwa pod Ochmatowem, Koniecpolski rozbija Tatarów Tuhaj Beja
30 stycznia 1667: Rzeczpospolita w Andruszowie zawiera traktat rozejmowy z Rosją.
30 stycznia 1945: Radziecki okręt podwodny zatapia niemiecki statek „Wilhelm Gustloff”: w katastrofie ginie ok. 6500 osób.
31 stycznia 1923: stracono Eligiusza Niewiadomskiego
FR